خانواده زبان هيا هند و اروپايي از حدود هزاره اول پيش از ميلاد
در بخش بزرگي از اروپا جنوب و جنوب غربي آسيا رايج بوده
و از نيمه دوم سده پانزدهم ميلادي در آمريكا و آفريقا و اقيانوسيه
رايج شده است. وداها در هند و گاث ها در ايران از كهن ترين
آثار ادبي اين زبان به شمار مي روند اما كهن ترين سند مربوط
به اين زبان كه از وداها و گاث ها نيز قديمي تر هستند متعلق
به زبان هاي لوويايي مي باشد كه چند كتيبه از آنها به دست
آمده است. اين زبان ها در قلمرو امپراطوري هيتي ها رواج
داشته است كه امروزه با محدوده آسياي صغير مطابقت دارد.
هروزني دانشمند چك در سال 1915 م كشف كرد كه اين
زبان ها متعلق به خانواده زبان هاي هند و اروپايي هستند.
اليور گرني در اين باره مي نويسد. نام هيتيايي به وسيله
دانشمندان متاخر به عنوان زبان رسمي سرزمين حاتي
به اين زبان داده شده و مورد موافقت همگان قرار گرفت
اما اگر بخواهيم سخن دقيق بگوييم درست نيست زيرا
كلمه حاتي لي به طور خاص در هيتيايي در متون براي
آوردن عباراتي در زباني كاملا متفاوت به كار رفته است.